top of page

Geboorte van KTOOG

De Toneelgilde Onder Ons is eigenlijk ontstaan uit het toenmalige mannentoneel Sint Ludgardis, die als bedoeling had toneel te spelen, een “concert” zoals dit toen heette. Dit om de schulden te helpen derven die werden gemaakt door de aankoop van uniformen voor de turnkring “Vroom en Blij”. 

Er bestond wel een bestuur van deze gilde, maar dit was enkel op papier, want de grote baas was de onderpastoor Patfoort. Hij was voorzitter, secretaris én schatbewaarder tegelijk. Hij koos zelf de stukken, meestal van die draken met veel bloed en tranen. Daar het steeds moeilijker werd om speelbaar materiaal voor mannentoneel te vinden, werd er voorgesteld om gemengd te spelen! Op deze vraag volgde een sermoen van een uur over het verval en het verderf van de jeugd! 

Met Kerstdag 1936 werd dan toch een opvoering gegeven van een stuk dat voor mannentoneel verantwoord was, namelijk “De laatste tocht” van B. Sherif. Een stuk die zich afspeelt in de loopgraven langs de IJzer tijdens de 1e Wereldoorlog. De montage van het stuk kende grote moeilijkheden, niet alleen om het te bezetten, maar ook omdat er geen regisseur was. Toen werd er beroep gedaan op een jonge onderwijzer uit Geluveld, die naar Geluwe was komen wonen, Meester D’Haene. Het werd een zeer hoogstaande en succesvolle opvoering. In de daaropvolgende vergadering, bij het napraten over de voorbije opvoering, werd nogmaals de vraag gesteld om het toch gemengd te gaan doen. Hierop volgde een botte weigering. Het waren Benoit Maertens en Odiel Moerman die de doordrijvers waren en op 21 januari 1937 is in de nevenkamer van de herberg “De vier winden”  de gemengde toneelgilde “Onder Ons” gesticht. Namen eveneens aan deze stichtingsvergadering deel: André Nolf, Albert Vanderhaeghe en Pol Scharre. Om de leiding van de nieuwe kring op zich te nemen werd er gedacht aan Meester D’Haene die het laatste stuk had geregisseerd. Die zette alle taboes opzij en aanvaardde de taak met alle gevolgen vandien. Na het bekendmaken van de stichting van een gemengde toneelkring, werd er in de zondagspreek van de kansel gewezen op de gevaren daaraan verbonden, voor het verderf van de jeugd. 

Men had nu een gemengde toneelgilde “Onder Ons”, een degelijk stuk werd gekozen: “De jeugd overwint”, maar men had geen zaal. De enige zaal was de patronagezaal, eigendom van de dekenij van Menen. Een schrijven om toelating werd gericht tot Mgr. Lamiroy. Het antwoord is nog altijd in onze archieven bewaard. De belangrijkste clausule hieruit luidt: “… dat hij ons slechts toelating daartoe kon geven, als er een kring van andersdenkenden eveneens gemengd speelde …” Er was zo’n groep geweest, van socialistische strekking, maar die was echter niet meer actief. De enige oplossing was te gaan spelen in een andere gemeente. De eerste opvoering ging dan ook door te Geluveld in de zaal “Ons Vermaak” bij Charles Verhaeghe op 27 maart 1937. De ingangsprijs was 3 frank! Een speciale bus werd ingelegd vanuit Geluwe, prijs 1,5 frank. Er waren zitplaatsen tekort op de bus én in de zaal! Treffend is dat het laatste stuk van het mannentoneel “De laatste tocht” heette, terwijl het eerste van het gemengd toneel : “De jeugd overwint”. 

De opvoeringen te Beselare in de zaal Sint Elooy bij G. Vandelanote kenden eveneens een zeer grote belangstelling. Voor de Geluwenaren reed er een speciale tram. 

Van 1937 tot aan de mobilisatie van 1939, toen noodgedwongen alle activiteiten stilvielen, werden acht volavond stukken aangeleerd. Daarbij kwamen nog drie eenakters want na een triestig drama moest er een dolle klucht komen om te recupereren. Buiten Geluveld en Beselare werden nog opvoeringen gegeven in Kemmel en Ooigem. Achttien voorstellingen in zulke tijdspanne! 

voor de niet-lezers onder ons, weest getroost, we zijn volop aan het spitten in de archieven en binnenkort komt er meer, en vooral, foto's! kijk nu alvast in de archieven voor foto's van het voorbije seizoen. 

Mensen die foto's, beeldmateriaal of andere archieven van de toneelgilde hebben liggen, mogen altijd met ons contact opnemen, waarvoor alvast hartelijk dank bij voorbaat. 

bottom of page